Miền công cộng

Thuật ngữ miền công cộng (public domain) dùng để chỉ những tài liệu không được bảo hộ bởi các luật sở hữu trí tuệ như luật bản quyền (copyright), nhãn hiệu được bảo hộ (trademark), bằng sáng chết (patent laws). Các tài liệu này không thuộc quyền sở hữu của một cá nhân nào, mà thuộc về công cộng. Bất cứ ai cũng có thể sử dụng các tài nguyên miền công cộng mà không cần phải xin phép, nhưng cũng không ai có thể sở hữu được chúng.

Những tài liệu nằm trong miền công cộng bao gồm:

• Tất cả các tài liệu được công bố ở Hoa Kỳ trước năm 1924 (xét đến năm 2019)
• Các tài liệu của tác giả đã mất hơn 70 năm
• Tài liệu hết hạn bản quyền hoặc không được gia hạn
• Tài liệu mà tác giả chủ ý muốn đóng góp cho miền công cộng
• Tài liệu chính phủ

Một điều quan trọng cần hiểu về tài liệu thuộc miền công cộng là, trong khi mỗi tài liệu riêng lẻ thuộc về công chúng, các bộ sưu tập tài liệu thuộc miền công cộng vẫn có thể được bảo hộ bản quyền. Ví dụ: nếu một người thu thập các hình ảnh thuộc miền công cộng để phục vụ cho một cuốn sách hoặc một trang web, thì toàn bộ nhóm ảnh đó có thể được bảo hộ bản quyền mặc dù các hình ảnh riêng lẻ thì không. Bạn có thể tự do sao chép và sử dụng các hình ảnh riêng lẻ nhưng việc sao chép và phân phối toàn bộ bộ ảnh có thể vi phạm bản quyền được gọi là “tác phẩm tập thể” (collective works). Các bộ sưu tập tài liệu thuộc phạm vi công cộng sẽ được bảo vệ nếu người tạo ra nó đã sử dụng tính sáng tạo trong việc lựa chọn và tổ chức tài liệu thuộc miền công cộng. Điều này thường liên quan đến quy trình lựa chọn độc đáo, ví dụ, một học giả thơ ca đang biên soạn một cuốn sách — Những bài thơ hay nhất của E.E. Cummings.

Unlike openly licensed materials, public domain materials have no legal restrictions on their use (though of course, there is an ethical, academic obligation to cite your sources). Public domain materials may be right for your course if you are looking for older materials such as art, literature, or other historical materials that may help provide context for more current work in your discipline.

• Public Domain Slider
  Public Domain Slider là một công cụ tương tác giúp xác định trạng thái bản quyền của tác phẩm được xuất bản lần đầu tiên tại Hoa Kỳ. Tác phẩm xuất bản trước năm 1923 thuộc miền công cộng, nhưng tình trạng bản quyền đối với tác phẩm có bản quyền sau năm 1923 có thể khó xác định. Có nhiều tác phẩm thuộc phạm vi công cộng đã được xuất bản sau năm 1923 vì đăng ký không được gia hạn và / hoặc biểu tượng bản quyền – © – không xuất hiện trên tác phẩm. Nếu một tác phẩm thuộc phạm vi công cộng, bạn có thể tự do sử dụng tác phẩm đó theo bất kỳ cách nào bạn chọn với sự phân bổ phù hợp.

Nhãn CC0 vs. Creative Commons “Public Domain” 

• Creative Commons Public Domain tools (CC0 and CC-PD)
  Learn about the difference between CC0 and the Creative Commons Public Domain mark.

CC0: “No rights reserved” – Không có quyền nào được duy trì

Sử dụng nhãn này nếu bạn là người nắm giữ bản quyền hoặc quyền cơ sở dữ liệu và bạn muốn từ bỏ mọi lợi ích của mình (nếu có) đối với tài liệu nàyi. Trường hợp này có thể xảy ra khi bạn đang phóng tác lại một tác phẩm cơ bản trong miền công cộng và muốn thông báo rằng bạn không có bản quyền đối với bản sao kỹ thuật số của mình, nơi luật bản quyền có thể cho phép bảo vệ. 

CC PD: “No known copyright” – Không có bản quyền

Sử dụng nhãn này nếu bạn đã xác định được một tác phẩm không có giới hạn bản quyền đã biết. Creative Commons không khuyến nghị sử dụng nhãn này cho các tác phẩm bị hạn chế bởi luật bản quyền ở một hoặc nhiều khu vực pháp lý.

Vì các tài liệu miền công cộng không được bảo vệ bản quyền, bạn có thể sử dụng chúng cho bất kỳ mục đích gì, thậm chí là phái sinh và sử dụng với mục đích thương mại. Không có giới hạn nào về cách sử dụng các tác phẩm này, vì vậy thông thường không cần trích dẫn. Tuy nhiên, nếu bạn đang sử dụng nội dung miền công cộng trong công việc của mình, sẽ rất hữu ích cho những người khác biết những phần nào là miền công cộng để họ biết cách họ cũng có thể sử dụng lại và phối lại nội dung của bạn.